Vissen In Alaska

Al meer dan vijfentwintig jaar maak ik jaarlijks twee of drie visreizen naar Alaska met een groep van vijf personen. Ik werk op een niet-commerciele basis. Als fervent vliegvisser kies ik voor voor een avontuurlijke “float trip” omdat dat de meeste vissen oplevert.

Nadat we met een watervliegtuig aan de bovenloop van de rivier zijn afgezet, zakken we langzaam de rivier af met degelijke rubberboten. We stoppen bij een aantal veelbelovende stekken en zetten daar onze tenten op. Vervolgens kunnen we naar hartelust vissen op pacifische zalm, dolly varden en forel.

En de kans is groot dat we onderweg nog echt wilde dieren zien, zoals beren, witkoparenden, bevers, vossen en herten.

Mooier kan toch niet?

Het onderstaande artikel is geschreven door Taco Meeuwsen, die recentelijk nog een vistrip in Alaska met Peter heeft gemaakt.

Goed nieuws uit Alaska

De vijftig ‘floattrips’ van een Hollandse zalmvisser

‘Vrijdag 6 oktober: de hele nacht vissen er grizzly’s voor de tent. Geweldig. ’s Ochtends vangen we veel dolly’s, chars en regenboogforellen. Vrijwel elke worp is vis. Het toveraas blijkt een nietig kraaltje uit Anchorage.’
Uit: ‘Steelhead, Dagboek Karluk River – Kodiak Island ‘, Jos Driessens 2000

Puur en woest

Het is stil in Alaska: 1.518.807 km2 wouden, meren, rivieren, toendra en taiga, met maar 630.000 inwoners. Het merendeel bestaat uit natuurpark: viervijfde van het grondoppervlak van Alaska wordt beschouwd als ongerepte wildernis. Het noorderlicht, Aurora Borealis, en de lange zomerdagen kenmerken arctisch Amerika. Een junidag op Kodiak Island kent 18 uur daglicht en een gemiddelde temperatuur van 18° Celsius.

Going West

Een populaire U.S.A bumpersticker: ‘I fished Alaska’, vertelt waar de last frontier van Amerika zoal in uitblinkt: zalm en nog eens zalm. Al meer dan vijfentwintig jaar organiseert Peter Duyvelshoff floattrips naar de zalmrivieren van Alaska. Drie maal per jaar reist er een Hollandse missie naar het woeste noorden. Vier gasten zakken met reisleider Peter in twee rubberen wildwaterboten gedurende veertien dagen een van salmoniden tierende bulderstroom af naar zee. Goodnews, Ayakulik, Karluk, Anchor en Kisaralik zijn maar een paar namen van bekende zalmwateren aan de Beringzee die voor Peter geen geheimen meer bevatten.

Droomtrip

Voor zijn gasten is zo’n Alaskatrip een echte droomreis. Sommige Alaskagangers boeken al voor de tiende keer een kortdurend, hevig ‘salmonidensalvo’. Vaak is er lang gespaard om de reis te bekostigen en om vliegvismateriaal en survivaluitrusting af te stemmen op de 58ste breedtegraad. Maar dan heb je ook wat. Onbeperkt vliegvissen op de King of Chinook Salmon; op de Silver of Coho Salmon; de Red of Sockeye Salmon, de Steelhead, de Dolly Varden of de Arctic Char. Nergens anders ter wereld is de vliegvisserij op deze salmoniden zo productief en zo ongerept. ‘Gewoon super’, zegt Peter. Tijdens een veertiendaagse floattrip op de Karluk ontmoet je in het voorbijgaan ten hoogste vier medemensen. Je vangt dertig tot vijftig oersterke vissen per dag. Je haakt er een veelvoud van. Als in een cadans suizen je worpen de hele dag over zilver fonkelende rapids en diepe pools. Beren meppen zalm op het droge in je schaduw. Je gaat er raar van praten. Je zegt ‘Fuck!’ en ‘Yeah!’ na je duizendste worp, terwijl de stilte van de toendra in je oren galmt.

De Salmoniden van Alaska

King of Chinook Salmon, (Oncorhynchus tshawytscha). Een blauw-grijze rug met zilveren flanken kenmerken de King Salmon die vers uit zee is opgetrokken. Al gauw worden de tinten bruiner tot een diep bruin-rood, waarbij de hommer zijn haakbek ontwikkeld. De King is de grootste van alle Pacifische zalmen en een top-sportvis aan stevig vliegvismateriaal. Gemiddelde vissen zijn 10 kilo zwaar en langer dan een meter. De hele noordelijke Pacifische kustlijn van Noord-Amerika tot in Siberië, vormt het verspreidingsgebied van deze zalmsoort.

Silver of Coho Salmon, (Oncorhynchus kisutch). De blauw-zilveren zeezalmen verkleuren in zoet water al na enkele dagen naar dieprood op de flanken en bruinrood op de rug. Mannetjes krijgen een haakbek. Vrouwtjes blijven gedekter van kleur. De Silver Salmon is misschien wel de meest spectaculaire zalmsoort, berucht om de agressieve wijze waarop een vlieg wordt genomen of de luchtacrobatiek tijdens de dril. De meeste vissen zijn tussen de 5 en 6 kilo zwaar en hebben een lengte van 70 tot 85 cm.

Red of Sockeye Salmon, (Oncorhynchus nerka) Blauw-groene rug en spatzilveren flanken kenmerken een vers uit zee opgetrokken Red. Net opgestegen is zo’n Red moeilijk te vangen, maar rustend in een pool of in de bovenloop van de rivier, zijn de zilveren schoonheden te haken aan goudkopnimfen op haakje 10 of 12. Na de paai maakt broedzorg de Reds bijzonder agressief. Ze zijn dan aan alle Alaska-streamers te vangen. Het mannetje wordt na enkele weken in het zoete water helder rood van kleur, hij ontwikkelt een hoge rug en zijn kop wordt een dofgroen masker, waarin zich de typerende haakbek ontwikkeld. Het vrouwtje blijft bescheiden van kleur.
Steelhead, (Oncorhynchus mykiss) De steelhead is een naar zee getrokken regenboogforel die sterk gegroeid is. Het spatzilveren vechtkanon trekt het zoete water op om te paaien en om zich tegoed te doen aan de kuit van paaiende zalm. De paaitooi van de mannetjes bestaat uit een haakbek en dieproze tinten op de flanken en kieuwdeksels. Jonge steelheads leven tot 3 jaar in de rivier voordat ze 1,5 à 2 jaar doorbrengen in zee om er een complete gedaanteverwisseling te ondergaan. Het zijn zeer gewilde sportvissen op de vlieg die tot wel 10 kilo zwaar kunnen worden.

Dolly Varden, (Salvelinus malma) Een nauw aan de zalmforel (Arctic char) verwante, naar zee migrerende forelsoort met een groen-bruin rugkleed, getooid met kleine rode en lichte stippen. Dolly’s trekken de zoetwaterrivieren op om te paaien of om zich tegoed te doen aan de kuit van paaiende zalm. De buik is bleek wit, maar rood-oranje in de paaitijd. Doorsnee dolly’s zijn 50 cm lang en wegen 2 a 3 pond. Regelmatig worden vissen gevangen van 70 cm en meer, tussen 8 en 10 pond zwaar.
Arctic Char (Salvelinus alpinus) Donkerblauw of donkergroen langs de rugzijde met een bleekwitte buikzijde. Buik- en borstvinnen zijn dieprood en de gehele vis is bezaaid met zilverwitte en roze stippen. De paaitooi is dieproze tot oranje. Gemiddelde vissen zijn 2 tot 6 pond zwaar. De zalmforel kan wel dertig jaar oud worden en doet zich graag tegoed aan de kuit en het speldaas van de zalm.

In het zog van de zalm

Drie floattrips per jaar maakt Peter Duyvelshoff met zijn gasten. De tijdstippen vallen samen met de piekperiode van een bepaalde zalmsoort op een bepaalde rivier (zie overzichtstabel). In juni/juli wordt er vooral gevist op de King en de Red. Het is hoogzomer in Alaska en het weer kan bijzonder fraai zijn. Peter neemt zijn gasten mee naar de Karluk River of de Ayakulik River op Kodiak Island in de Golf van Alaska. Arctic Char en Dolly Varden vormen dan mooie bijvangsten. In augustus/september ligt de nadruk op de Silver en de Dolly Varden. Alaska maakt zich op voor een onstuimige herfst. De floattrip dobbert over de wateren van de Goodnews River of de Kanektok River in het Togiak National Wildlife Refuge aan de Kuskokwim Bay of de Talachulitna River nabij Anchorage. Verrassende bijvangsten van grote regenboogforel en Arctic Char zijn heel gewoon. In september/oktober wordt het al goed koud in Alaska, het seizoen van de steelhead is aangebroken, Dolly Varden, Artic Char en een enkele, oude Silver vormen de welkome bijvangsten. Wereldberoemd om de jaarlijkse steelheadrun aan het einde van de septembermaand is de Karluk River op Kodiak Island.

De reis van je leven

Een floattrip doe je samen. De vijf reizigers zijn gedurende veertien dagen in alles op elkaar aangewezen. Het kamp met de hoofdtent, de drie slaaptenten en de kampeeruitrusting vormt, samen met de twee wildwaterboten, het enige tastbare bewijs van de menselijke beschaving in een uitgestrekte, ongerepte wildernis. Twee watervliegtuigjes zetten het team met alle proviand voor een paar eenzame weken af aan de bovenloop van de Goodnews. Daar sta je aan de oever van Goodnews Lake. Zalmen koppen massaal in het wateroppervlak. De vliegtuigjes zijn slechts stipjes aan de staalgrijze kim. Over 14 dagen pikken de Piper en de Grumman Goose de groep weer op in Goodnews Bay voor de vlucht van een uur naar Dillingham, terug naar de bewoonde wereld. Voorlopig sta je er alleen voor. Alleen met elkaar en met de vissen. Bepakt en bezakt dobber je de rivier af. Onderweg zie je bevers bouwen aan hun burcht. Amerikaanse witkoparenden cirkelen rondjes boven je hoofd. Een roodbruine moervos sluipt door het struikgewas langs de rivier. Tijdens het opzetten van het kamp bij ‘De Eilanden’, een topstek aan de Goodnews, komt een enorme grizzly polshoogte nemen. Hij nadert tot op 25 meter. Ieder houdt zijn adem in. Werktuiglijk reikt Peter naar twee dingen: de digitale videocamera en de Magnum .44. Met de eerste schiet hij plaatjes. Met de tweede een waarschuwingsschot in de lucht, mocht de beer te vrijpostig worden. Het wordt een mooi shot. Later die avond, na een blarentrekkende zalmsessie, kleurt de hemel boven het kampvuur roze-rood. Drie witstaartherten steken voor de tent een kromming in de rivier over. De Hollandse vliegvissers applaudisseren. Er gaat weer een rondje zalmtartaar op toast het kampvuur langs. In het Outdoor-Hilton van Peter Duyvelshoff is het best uit te houden. Wie heeft de muggensmeer?

Hengels en vliegen

Afhankelijk van de waterstand in de rivieren en al naar gelang de vissoort, wordt er gevist met drijvende lijnen en 6 meter lange sinktips (schietkoppen). De Kings worden belaagd met een # 9 of 10 hengel (al dat niet tweehandig) voorzien van een super-slippend reel met minimaal 150 meter 30 lb backing. De Silvers zijn goed te vangen aan # 7 tot 8 hengels, evenals de steelheads en de Reds. Reels met 150 meter 20 lb backing zijn voldoende. Voor de Dolly Varden, de Arctic Char en de regenboogforel is een #5 tot 6 hengel het meest geschikt. Wadend langs de rivier vis je met een dead drift-techniek en werp je schuin stroomopwaarts in. Strippend binnenvissen van de Alaska-streamers werkt ook en zelfs een draggende droge vlieg wordt door de dolly gretig genomen. Beetverklikkers op de drijvende lijnen helpen bij de registratie van de aanbeet in de snelle stroming. In het zoete water is de zalm een geheelonthouder. Vangsten zijn alleen mogelijk als de agressie van de vis voldoende geprikkeld wordt. De beste attractor-patronen van bekende zalmvliegen zijn op dat principe gebaseerd. ‘Matching the hatch’ wil in Alaska zeggen dat er gevist wordt met imitaties van zalmeitjes, zalmeitjes etende bloedzuigers, rottend zalmvlees, minizalmpjes met dooierzak (‘Alevins’) en andere calorierijke items uit de arctische onderwaterwereld. Op mijn vraag welke vliegen favoriet zijn, antwoordt Peter resoluut: ‘Alle salmoniden in Alaska kun je vangen aan de paarse Egg-Sucking-Leech, echt hèt top-aas. Goede tweede vormen de zalmeitjes, van de Glo-Bug, de Flesh-Fly tot en met de Cluster-Fly. Herfst 2000 beleefden we topsport in de Karluk River met een simpel kraaltje dat op de haaksteel was gesmolten. Op de derde plaats komen de dichtgebonden Marabou-streamers in de kleuren paars, rood, zwart, geel en chartreuse. De Wooly Worm en de Wooly Bugger op vier. Toveraas op vijf, een met veel glitter gebonden Mickey Finn of een Comet. Goudkopnimfen tenslotte voor de Reds en droog geviste Bomber’s of Black Gnat’s voor de dolly’s en de zalmforel’.
In het vliegtuig van Amsterdam naar Seattle is het Nederlandse team druk aan het vliegbinden. De allernieuwste Killer-flies worden voor vertrek naar Dillingham aangeschaft bij Gary King Mountain View Sports in Anchorage, een mega-outdoorstore. Souvenirs te over uit de wildernis. Er is één T-shirt nogal populair in Alaska. Peter Duyvelshoff heeft het aan tijdens ons interview. Na het uitzwaaien draait hij zich om. Ik lees heel toepasselijk: ‘SHUT UP AND FISH!’
Taco Meeuwsen

Alaska vliegen

Egg-Sucking-Leech
Haak: Mustad 9672, nr. 2-4
Draad: Zwart bindgaren
Staart: Paarse marabou
Lijfje: Paarse chenille over looddraad
Hackle: Paarse saddle, palmeren en ribben
Ribbing: Zwart of plat zilver tinsel
Kop: Fluorescerend roze of rode chenille

Wooly Worm
Haak: Mustad 9672, nr. 2-14
Draad: Zwart of geel/groen
Staart: Rode wol
Lijfje: Chenille zwart of geel/groen
Ribbing: Plat zilver tinsel
Hackle: Grizzly palmeren over het hele lijfje

Alaskabou of Marabou-streamer (variatie)
Haak: Tiemco 7999, nr. 2-4
Draad: Fluorescerend rood
Vleugel: Fluorescerende, chartreuse marabou dicht
Topping: Enkele strengen Krystal Flash of Flashabou
Hackle: Witte hen
Kop: Fluorescerend rood, afbinden, lakken

Glo-Bug
Haak: Tiemco 2457, nr. 2-10
Draad: Oranje
Lijfje: Twee tot vier strengen oranje Glo-Bug wol met één streng champagne Glo-Bug wol. Na het inbinden uitkammen tot een bolletje en in bolvorm afknippen.

Diverse streamers voor o.a de Silvers